Χάος
Ήδη σε πολλές περιοχές της
Ουκρανίας, όπως και στο Κίεβο εφαρμόζονται προγράμματα διακοπών
ρεύματος, τα οποία για πολλές ομάδες οικιακών καταναλωτών είναι αρκετά
αυστηρά: οι άνθρωποι μένουν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και νερό για 6–8 ώρες ή
και περισσότερο.
Χάος - Πώς η Ρωσία διχοτομεί και «σβήνει» Κίεβο και ανατολική Ουκρανία - Μαύρος χειμώνας, χωρίς ρεύμα 20 ώρες το 24ωρο
Η τελευταία μαζική αεροπορική επίθεση της Ρωσίας με 405 drones και 28 πυραύλους - ανάμεσα τους Iskander και Kinzhal - προκάλεσε τεράστιες καταστροφές στο ενεργειακό σύστημα της Ουκρανίας.
Η Ουκρανία σήμερα θυμίζει τη Ρουμανία της δεκαετίας του ’80 υπό τη διακυβέρνηση του Νικολάι Τσαουσέσκου, όταν και τα νοικοκυριά… απολάμβαναν το ηλεκτρικό ρεύμα για κάποιες ώρες κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Αυτή η εικόνα κατάρρευσης και παρακμής παρουσιάζεται και σήμερα στην Ουκρανία, όπου περιοχές κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς θέρμανση και χωρίς ρεύμα για 20 ώρες το 24ωρο.
Το σχέδιο της Ρωσίας είναι ξεκάθαρο: να προκαλέσει την ενεργειακή κατάρρευση της Ουκρανίας έτσι ώστε να αναγκάσει το Κίεβο - και υπό την πίεση της κοινωνίας - να αποδεχθεί την πραγματικότητα στο πεδίο της μάχης και να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις για το τέλος του πολέμου.
Εκτεταμένες διακοπές ρεύματος
Στην Ουκρανία, μετά τις νέες μαζικές ρωσικές επιθέσεις, η κατάσταση στον ενεργειακό τομέα έχει επιδεινωθεί δραματικά.
«Ιδιαίτερα δύσκολη είναι η κατάσταση στις περιφέρειες Chernihiv και Sumy, οι οποίες ουσιαστικά βρίσκονται στα πρόθυρα blackout.
Υπάρχουν επίσης προβλήματα στις περιφέρειες Zaporizhia, Dnipropetrovsk, Kharkiv, Mykolaiv, Kherson και Κιέβου», λέει ο ειδικός της ενεργειακής αγοράς και επικεφαλής της Ένωσης Καταναλωτών Κοινοτικών Υπηρεσιών, Oleg Popenko.
Στις προαναφερθείσες περιοχές και στο Κίεβο εφαρμόζονται προγράμματα διακοπών ρεύματος, τα οποία για πολλές ομάδες οικιακών καταναλωτών είναι αρκετά αυστηρά: οι άνθρωποι μένουν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και νερό για 6–8 ώρες ή και περισσότερο.
«Οι ενεργειακές εταιρείες προς το παρόν απλώς υπολογίζουν πώς να επαναφέρουν το σύστημα με νέους τρόπους, αλλάζοντας τα σχήματα σε λειτουργικό επίπεδο.
Γι’ αυτό τα προγράμματα δίνουν μόνο ημερήσια κάλυψη.
Εκτιμάται ότι από την επόμενη Τρίτη-Τετάρτη θα εμφανιστούν εβδομαδιαία προγράμματα», εξηγεί ο αναλυτής του Ινστιτούτου Στρατηγικών Ερευνών, Yuriy Korolchuk.
Χωρίς ρεύμα για 20 ώρες
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Popenko, δεν πρέπει να αναμένονται σημαντικές βελτιώσεις, ειδικά εάν οι Ρώσοι συνεχίσουν να επιτίθενται στο ουκρανικό ενεργειακό σύστημα.
«Δεν αποκλείεται ότι τον χειμώνα πολλές πόλεις θα μένουν χωρίς ρεύμα έως και 20 ώρες ημερησίως», προειδοποιεί ο Popenko.
Μαζικές διακοπές ηλεκτρικού εφαρμόζονται επίσης στη βιομηχανία.
Ουκρανικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι οι επιχειρήσεις έχουν ήδη ενημερωθεί για μεγάλες δυσκολίες όχι μόνο με το ρεύμα αλλά και με το φυσικό αέριο.
«Σε περιφερειακό επίπεδο οι επιχειρήσεις ενημερώθηκαν να προετοιμαστούν για ποσοστώσεις αερίου.
Η χημική παραγωγή, πιθανότατα, θα σταματήσει εντελώς, ενώ οι υπόλοιπες θα υποστούν δραστική μείωση όγκων», υποστηρίζουν ουκρανικά ΜΜΕ.
Γιατί χτυπούν την αριστερή όχθη του Δνείπερου
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με ειδικούς, οι Ρώσοι έχουν αλλάξει τη στρατηγική τους: πλέον πλήττουν συστηματικά την ενεργειακή υποδομή της αριστερής όχθης του Δνείπερου, η οποία παραδοσιακά ήταν ενεργειακά ελλειμματική, και προσπαθούν να διασπάσουν το ενεργειακό σύστημα της χώρας σε «νησίδες».
Από τον Οκτώβριο, η Ρωσία επανέλαβε μαζικές επιθέσεις στην ουκρανική ενέργεια.
Στις 10 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκε μεγάλο συνδυασμένο πλήγμα με drones και πυραύλους σε αρκετούς υδροηλεκτρικούς σταθμούς του Δνείπερου, στους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς Κιέβου TES-5 και TES-6, στους θερμικούς σταθμούς της DTEK στην περιοχή του Δνείπερου και άλλους.
Επίσης, οι Ρώσοι άρχισαν να πλήττουν τους υποσταθμούς του συστήματος μεταφοράς, κυρίως στις παραμεθόριες περιοχές του τριγώνου Chernihiv-Nizhin-Shostka.
Το σενάριο επαναλαμβάνεται…
Στις επόμενες ημέρες, οι επιθέσεις επαναλαμβάνονταν σύμφωνα με περίπου το ίδιο σενάριο.
Έτσι, οι Ρώσοι συνεχίζουν να καταστρέφουν ενεργειακές εγκαταστάσεις, λέει ο Popenko.
Ο βουλευτής της Ουκρανίας Mykhailo Volynets ανέφερε ότι στις 22 Οκτωβρίου, στο Κίεβο, ύστερα υπό επίθεση από drones και πυραύλους βρέθηκαν στο στόχαστρο οι TES στην περιοχή Poltava, ο υδροηλεκτρικός σταθμός Kremenchuk, καθώς και πετρελαϊκά και αεροπορικά αντικείμενα, στην περιοχή του Dnipropetrovsk τα υδροηλεκτρικά συστήματα στο Kamensk, στην περιοχή Cherkasy – το υδροηλεκτρικό κανάλι Kaniv, ενώ σε Sumy και Οδησσό στόχοι έγιναν κύριοι υποσταθμοί.
Ο στόχος των Ρώσων
Μετά την πρώτη μαζική επίθεση στις 10 Οκτωβρίου, οι ενεργειακοί φορείς ανακοίνωσαν αλλαγή στρατηγικής από τη μεριά των Ρώσων.
Σύμφωνα με τον ειδικό της ενεργειακής αγοράς Viktor Kurteev, αν το 2022 και το 2023, όταν επίσης πραγματοποιήθηκαν μαζικά πλήγματα σε κρίσιμες υποδομές, οι Ρώσοι χτυπούσαν πιο χαοτικά, τώρα η στρατηγική τους επικεντρώνεται στην καταστροφή της παραγωγής ενέργειας στην αριστερή όχθη της Ουκρανίας, η οποία παραδοσιακά αντιμετωπίζει μεγαλύτερη έλλειψη ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με τη δεξιά όχθη.
Για αυτή τη στρατηγική του εχθρού μιλάει και ο επικεφαλής των ειδικών έργων του Ερευνητικού Κέντρου «Psychea», Gennadiy Ryabtsev.
«Στόχος είναι να διασπαστεί το ενιαίο ενεργειακό σύστημα της Ουκρανίας στον Δνείπερο σε ξεχωριστές «νησίδες».
Γι’ αυτό ο εχθρός επικεντρώνει τα κύρια πλήγματα στον υδροηλεκτρικό σταθμό του Δνείπερου, όπου πέρα από τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς συγκεντρώνονται και οι βασικοί σύνδεσμοι για τη μεταφορά ενέργειας.
Επομένως, οι επιθέσεις γίνονται και σε κλειδιά αντικείμενα της «Ukrenergo».
Παράλληλα, οι Ρώσοι προσπαθούν να απομονώσουν πόλεις που τροφοδοτούνται με ενέργεια από μία ή περισσότερες τοπικές εγκαταστάσεις, προκειμένου να τις κόψουν από την ενεργειακή τους προμήθεια.
Αυτή η στρατηγική εφαρμόζεται, για παράδειγμα, στο Chernikiv, στο Kharkiv και στο Sumy», ανέφερε ο Ryabtsev.
Η στρατηγική με τα drones
Συνολικά, η στρατηγική των Ρώσων για τη διάσπαση του ενεργειακού συστήματος της Ουκρανίας σε «νησίδες» δεν είναι καινούργια.
Ωστόσο, πλέον η αντοχή του ουκρανικού ενεργειακού συστήματος δεν είναι ίδια όπως στο παρελθόν.
Επιπλέον, ο ρωσικός στρατός έχει αλλάξει τακτική επιθέσεων.
Σύμφωνα με τον Viktor Kurteev, τα drones τώρα πετούν σε σμήνη, με τις επιθέσεις να συνδυάζονται με την εκτόξευση drones αναγνώρισης.
Το σμήνος πλησιάζει το στόχο και αρχίζει να κυκλώνει.
Το drone αναγνώρισης υπολογίζει την θέση του συστήματος αεροπορικής άμυνας, το οποίο αποσπά κάποια από τα drones, ενώ τα υπόλοιπα κατευθύνονται στον στόχο.
Κίνδυνος μαζικού blackout
Όπως λένε ειδικοί, η εμφάνιση ενεργειακών «νησίδων» – του ελλειμματικού ανατολικού και του πλεονάζοντος δυτικού μέρους με αδύναμα εσωτερικά ρεύματα – αποτελεί άμεση απειλή για ένα μαζικό blackout.
Σπάζοντας το σύστημα σε «νησίδες», οι Ρώσοι θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να εξουδετερώσουν την φορητή παραγωγή ενέργειας στις δυτικές περιοχές της χώρας και να προκαλέσουν ζημιά στις διανομές ηλεκτρικής ενέργειας στους πυρηνικούς σταθμούς.
Αν συμβεί κάτι τέτοιο, οι πυρηνικοί σταθμοί δεν θα μπορέσουν να παρέχουν ηλεκτρική ενέργεια στους καταναλωτές, κάτι που θα προκαλέσει αύξηση της συχνότητας στο δίκτυο και μεγάλη βλάβη ή έκτακτη διακοπή των ενεργειακών μονάδων των πυρηνικών σταθμών.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η Ουκρανία ήταν ήδη στα όρια του blackout στις 23 Νοεμβρίου 2022, όταν πάνω από 10 εκατομμύρια καταναλωτές έμειναν χωρίς ρεύμα και νερό ταυτόχρονα.
Ωστόσο, τότε κατάφεραν να σταθεροποιήσουν το σύστημα μέσα σε 24 ώρες, αν και χρειάστηκαν περίπου 7 ημέρες για να αποκατασταθεί η παροχή ρεύματος σε ορισμένες περιοχές.
Καθησυχάζουν
Είναι ρεαλιστικό να επαναληφθεί μια τέτοια ή ακόμη χειρότερη κατάσταση μετά από τρία χρόνια;
Ο Ryabtsev πιστεύει ότι προς το παρόν η απειλή ενός μαζικού μπλακάουτ δεν είναι άμεση.
«Το blackout είναι μια κατάσταση του ενεργειακού συστήματος, στην οποία είναι πρακτικά αδύνατο να το αποκαταστήσουμε.
Όταν όλα καταρρέουν και ο διαχειριστής δεν ξέρει τι να κάνει.
Αν όμως η αποκατάσταση είναι εφικτή, τότε πρόκειται για μια βλάβη, έστω και σε μεγάλη κλίμακα.
Ακριβώς για αυτό πρόκειται τώρα», εξήγησε ο ειδικός.
Αποτυχία της ενεργειακής αποδιάρθρωσης
Αξιοσημείωτο είναι ότι, με φόντο τα νέα πλήγματα στο ενεργειακό σύστημα της Ουκρανίας, εντάθηκαν οι συζητήσεις σχετικά με την αποτυχία της προστασίας των ενεργειακών εγκαταστάσεων.
Στα μέσα ενημέρωσης, ήδη μετά την επίθεση της 10ης Οκτωβρίου, κυκλοφόρησε πληροφορία για μια συνάντηση με τον Volodymyr Zelensky για θέματα ενέργειας.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Zelensky «έχασε την ψυχραιμία του», προσπαθώντας να αναγκάσει τους αξιωματούχους να περάσουν από τις γενικές φράσεις στην ουσία.
Παράλληλα, όπως αναφέρει ο Τύπος, ο πρόεδρος προσπαθούσε να κατανοήσει «απλά πράγματα», όπως το πόσα ενεργειακά αντικείμενα είναι προστατευμένα και ποια συγκεκριμένα, ποια πρέπει ακόμα να κλείσουν, και γιατί απέτυχε η προσπάθεια ενίσχυσης του ενεργειακού συστήματος, στο οποίο ήδη είχαν διατεθεί δισεκατομμύρια hryvnias.
Εν τω μεταξύ, οι εκπρόσωποι του ενεργειακού τομέα έριχναν την ευθύνη στους προκατόχους τους.
Συγκεκριμένα, η συζήτηση αφορούσε την αποτυχία των λεγόμενων «χελωνών» - τσιμεντένιων καταφυγίων σε ενεργειακές υποδομές, τα οποία είχαν εισαχθεί επί υπουργίας του υπουργού υποδομών, Oleksandr Kubrakov.
Ωστόσο, ακόμα και εκεί όπου είχε εγκατασταθεί τέτοια προστασία, όπως δείχνει η πρακτική, αυτή καταρρέει μετά από πλήγματα από τους Ρώσους.
Καμία προστασία
Ο Popenko αναφέρει ότι στην πραγματικότητα, η εγκατάσταση αυτής της προστασίας ήταν ένα εκτεταμένο σχέδιο για την απορρόφηση κονδυλίων.
«Απορρόφησαν πάνω από 40 δισεκατομμύρια hryvnias, και το κόστος των εργασιών είχε υπερχρεωθεί πολλές φορές.
Παράλληλα, δεν πραγματοποιήθηκαν προκαταρκτικοί υπολογισμοί για το αν τα τσιμεντένια καταφύγια θα άντεχαν τα πλήγματα, και αν θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν μεταλλικά δίχτυα», σημειώνει ο εμπειρογνώμονας.
Την ίδια στιγμή, ο Ryabtsev επισημαίνει ότι το σχέδιο προστασίας των ενεργειακών εγκαταστάσεων προκαλούσε εξ αρχής πολλά ερωτηματικά.
«Δεν υπάρχει τύπος τσιμέντου που να εγγυάται ότι μπορεί να αντέξει άμεσο πλήγμα.
Μέρος αυτών των καταφυγίων μπορεί να προστατεύσει από πλευρικές εκρήξεις ή θραύσματα, αλλά όχι από άμεσες προσβολές από drones, και φυσικά ούτε από πυραύλους», ανέφερε ο εμπειρογνώμονας.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον Popenko, «αποτύχαμε και στην εφαρμογή του προγράμματος αποκέντρωσης της ενέργειας», στο οποίο είχαν κατατεθεί μεγάλες ελπίδες.
«Οι δυτικοί εταίροι μας έδωσαν ακόμα και μονάδες συνδυασμένης παραγωγής.
Αλλά σε πολλές πόλεις, απλά δεν τις συνδέσαμε, διότι για να γίνει αυτό απαιτούνται δεκάδες εκατομμύρια hryvnias, τα οποία οι τοπικές αρχές δεν διαθέτουν.
Για παράδειγμα, στην πόλη Sumy και στη Zaporizhia μόλις πρόσφατα ελήφθη απόφαση για την εγκατάσταση μικρών λέβητων, ενώ στο Mykolaev η διαδικασία προχωράει πολύ αργά», ανέφερε ο Oleksandr Popenko.
«Πολλά είχαν ειπωθεί και για τις μικρές θερμοηλεκτρικές μονάδες και υποσταθμούς 50-100 μεγαβάτ, αλλά στην πράξη ακόμα και εκείνες που δημιουργήθηκαν δεν συνδέθηκαν στο ενιαίο ενεργειακό σύστημα, οπότε δεν μπορούν να ισχυροποιήσουν τα φορτία.
Οι μονάδες κάτω των 20 μεγαβάτ, μάλιστα, κανείς δεν τις συμπεριλαμβάνει στον ισολογισμό», πρόσθεσε ο Korolchuk.
20 ώρες την ημέρα χωρίς φως και ηλεκτρισμό για τους πολίτες;
Σύμφωνα με τον Korolchuk, η πλήρης καταστροφή μεγάλων ενεργειακών εγκαταστάσεων δεν είναι τόσο εύκολη, γι’ αυτό ακόμη και μετά από καταστροφικά πλήγματα, αυτές σταδιακά αποκαθίστανται και επανεκκινούνται.
Ωστόσο, η ταχύτητα των εργασιών αποκατάστασης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διαθεσιμότητα εξοπλισμού και χρημάτων, και σε αυτό υπάρχει πρόβλημα.
«Δίνει την εντύπωση ότι ο εχθρός προσπαθεί να μας αναγκάσει να καταστρέψουμε μόνοι μας το ενεργειακό μας σύστημα, φορτώνοντας στο έπακρο τα μπλοκ των ΑΗΣ και προκαλώντας αλυσιδωτές εκκενώσεις τους», πρόσθεσε ο εμπειρογνώμονας.
Στην θεωρία, η κατάσταση με τον ηλεκτρισμό θα μπορούσε να βελτιωθεί με την αύξηση των εισαγωγών από την ΕΕ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του προέδρου της διοίκησης της «Ukrenergo», Vitaliy Zaychenko, οι συμφωνημένοι όγκοι εισαγωγών ανέρχονται σε 2100 μεγαβάτ ανά ώρα, αλλά η Ουκρανία δεν αξιοποιεί πλήρως αυτές τις ποσοστώσεις μέχρι στιγμής.
«Αυτή τη στιγμή βλέπουμε όγκους που δεν χρησιμοποιούνται ούτε κατά το ένα τέταρτο αυτών που υπάρχουν», δήλωσε ο Zaychenko σε τηλεμαραθώνιο.
Αύξηση στις εισαγωγές ρεύματος
Την ίδια στιγμή, από τις 11 έως τις 20 Οκτωβρίου, οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία αυξήθηκαν κατά σχεδόν 70% σε σύγκριση με το πρώτο δεκαήμερο του μήνα (από 76,5 χιλιάδες σε 129,1 χιλιάδες μεγαβάτ-ώρες).
Μερικώς το πρόβλημα είναι η τιμή: τα «price caps» (δηλαδή οι τιμολογιακοί περιορισμοί) στην Ουκρανία, αν και αυξήθηκαν τον Ιούλιο φέτος, εξακολουθούν να μην επιτρέπουν την πλήρη αξιοποίηση των εισαγωγών.
Όμως, σύμφωνα με τον Korolchuk, υπάρχουν και τεχνικές δυσκολίες: η μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων είναι δύσκολη λόγω των ζημιών στις γραμμές.
«Δεδομένου ότι οι Ρώσοι χτυπούν συστηματικά τη μεταφορά, είναι δύσκολο να φτάσει η ηλεκτρική ενέργεια σε ελλειμματικές περιοχές, ενώ στη δυτική Ουκρανία δεν χρειάζονται επιπλέον ρεύμα. Γι’ αυτό οι εισαγωγές στο άμεσο μέλλον δύσκολα θα καλύψουν πάνω από το 10% της ημερήσιας κατανάλωσης», εξήγησε ο εμπειρογνώμονας.
Με φόντο αυτό, αυξήθηκαν οι αποκαλυπτικές προβλέψεις για την ενεργειακή τροφοδοσία τον χειμώνα.
«Αν συνεχιστούν τα πλήγματα στο ενεργειακό μας σύστημα, δεν αποκλείεται οι άνθρωποι να μείνουν χωρίς φως για 15-20 ώρες την ημέρα», λέει ο Popenko.
Κρίσιμη παράμετρος ο καιρός
Την ίδια στιγμή, ο Korolchuk πρόσθεσε ότι αυτή η πρόβλεψη μπορεί να γίνει πραγματικότητα κυρίως για τις περιοχές της αριστερής όχθης, ενώ στις υπόλοιπες περιοχές, στην χειρότερη περίπτωση, οι διακοπές θα είναι μέχρι 10 ώρες την ημέρα.
«Όμως πολλά εξαρτώνται και από τον καιρό.
Αν ο χειμώνας είναι κρύος, οι διακοπές, αν και σε πολύ μικρότερη κλίμακα, θα μας περιμένουν ακόμα και χωρίς μαζικά πλήγματα», λέει ο εμπειρογνώμονας.
Ο επικεφαλής της εταιρείας «Yaroslav», Alexander Barsuk, τόνισε ότι τα προβλήματα με τον ηλεκτρισμό θα επηρεάσουν τις τιμές όλων των προϊόντων.
«Οι τιμές θα αυξηθούν ακόμα περισσότερο, καθώς τα έξοδα των επιχειρήσεων θα αυξηθούν και αυτά πρέπει κάπως να καλυφθούν.
Πρέπει να αυξηθεί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος για τον πληθυσμό στα 20 hryvnias ανά κιλοβατώρα, αλλά φαίνεται ότι κανείς δεν σκοπεύει να το κάνει», λέει.
Οι αρχές έχουν ήδη ανακοινώσει ότι μέχρι το τέλος Απριλίου 2026 τα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας για τον πληθυσμό δεν θα αναθεωρηθούν.
Τι θα γίνει με το φυσικό αέριο
Ξεχωριστό θέμα είναι το φυσικό αέριο.
Φέτος, σε αντίθεση με τις προηγούμενες χρονιές, οι Ρώσοι επιτίθενται ενεργά στην υποδομή φυσικού αερίου της Ουκρανίας.
Ως αποτέλεσμα, οι όγκοι εσωτερικής παραγωγής φυσικού αερίου έχουν ήδη μειωθεί σχεδόν κατά 60%, ενώ για την αγορά εισαγόμενου αερίου απαιτούνται περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον Korolchuk, εκτός από τα χρήματα υπάρχουν προβλήματα και με τους όγκους.
Η Ουκρανία διαπραγματεύεται για επιπλέον προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ, καθώς και από τη Σλοβακία και την Ελλάδα.
Στις 20 Οκτωβρίου, ο αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας Nikolay Kolesnik ανακοίνωσε ότι η Ουκρανία έχει εκπληρώσει κατά 99,5% το σχέδιο πλήρωσης φυσικού αερίου στις υπόγειες αποθήκες (13,2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα), αλλά θα συνεχίσει τις εισαγωγές λόγω πτώσης της εσωτερικής παραγωγής.
Την τρέχουσα εβδομάδα, λόγω επιθέσεων στον ενεργειακό τομέα, η Ουκρανία διέκοψε την έγχυση φυσικού αερίου στις υπόγειες αποθήκες, και στις 22 Οκτωβρίου τα αποθέματα μειώθηκαν ακόμη και κατά 0,01%.
Δεν είναι σαφές αν στο τέλος θα φτάσει το φυσικό αέριο για τον χειμώνα.
«Πιθανότατα οι όγκοι θα είναι χαμηλότεροι από το απαιτούμενο κατά 10-15%.
Είναι δυνατό να περάσει η θέρμανση της σεζόν με τέτοιους όγκους, αλλά σε εξαιρετικά οικονομικό καθεστώς», λέει ο Korolchuk.
Ανάγκη για 4,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα
Σε πολλές πόλεις η έναρξη της περιόδου θέρμανσης ήδη μετατίθεται για τον Νοέμβριο. Και σε κάποιες, όπως προβλέπεται, μπορεί να ξεκινήσει ακόμη και τον Δεκέμβριο.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Bloomberg, μέχρι τον Μάρτιο του 2026, η Ουκρανία θα χρειαστεί να εισαγάγει επιπλέον περίπου 4,4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Μια πηγή από την ενεργειακή αγορά είπε σότι οι επιχειρήσεις έχουν ήδη ενημερωθεί για ποσοστώσεις στο φυσικό αέριο.
«Η χημική βιομηχανία πιθανότατα θα σταματήσει πλήρως.
Άλλοι θα δουν μείωση των όγκων, ενώ σε ορισμένες περιόδους μπορεί να διακοπούν εντελώς οι προμήθειες.
Τον Δεκέμβριο πολλές επιχειρήσεις μπορεί να μπουν σε μακροχρόνιες διακοπές», λέει η πηγή.
«Οι διακοπές στο φυσικό αέριο μπορεί να γίνουν πραγματική καταστροφή, ειδικά στον ιδιωτικό τομέα, που κινδυνεύει να μείνει χωρίς θέρμανση τον χειμώνα.
Επιπλέον, η παροχή αερίου με προγράμματα θα αυξήσει την κατανάλωση, καθώς για τη θέρμανση ήδη κρύων σπιτιών θα χρειαστούν σημαντικοί όγκοι.
Επιπλέον, υπάρχει ο κίνδυνος ατυχημάτων με παλιές σόμπες, που δεν κλείνουν τις βαλβίδες σε περίπτωση ξαφνικής διακοπής και επαναφοράς του αερίου, και οι οποίες υπάρχουν στις περισσότερες ουκρανικές κατοικίες», πρόσθεσε ο Korolchuk.
Ο Ryabtsev προειδοποιεί επίσης για τον κίνδυνο πτώσης της πίεσης στους σωλήνες, που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα θέρμανσης και διακοπές στην παροχή φυσικού αερίου για τη βιομηχανία.
Μάλιστα, αν τα προβλήματα με το ηλεκτρικό ρεύμα μπορούν με κάποιο τρόπο να λυθούν σε οικιακό επίπεδο, π.χ. με την εγκατάσταση γεννήτριας ή UPS, με το φυσικό αέριο αυτό είναι σχεδόν αδύνατο.
www.bankingnews.gr
Η Ουκρανία σήμερα θυμίζει τη Ρουμανία της δεκαετίας του ’80 υπό τη διακυβέρνηση του Νικολάι Τσαουσέσκου, όταν και τα νοικοκυριά… απολάμβαναν το ηλεκτρικό ρεύμα για κάποιες ώρες κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Αυτή η εικόνα κατάρρευσης και παρακμής παρουσιάζεται και σήμερα στην Ουκρανία, όπου περιοχές κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς θέρμανση και χωρίς ρεύμα για 20 ώρες το 24ωρο.
Το σχέδιο της Ρωσίας είναι ξεκάθαρο: να προκαλέσει την ενεργειακή κατάρρευση της Ουκρανίας έτσι ώστε να αναγκάσει το Κίεβο - και υπό την πίεση της κοινωνίας - να αποδεχθεί την πραγματικότητα στο πεδίο της μάχης και να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις για το τέλος του πολέμου.
Εκτεταμένες διακοπές ρεύματος
Στην Ουκρανία, μετά τις νέες μαζικές ρωσικές επιθέσεις, η κατάσταση στον ενεργειακό τομέα έχει επιδεινωθεί δραματικά.
«Ιδιαίτερα δύσκολη είναι η κατάσταση στις περιφέρειες Chernihiv και Sumy, οι οποίες ουσιαστικά βρίσκονται στα πρόθυρα blackout.
Υπάρχουν επίσης προβλήματα στις περιφέρειες Zaporizhia, Dnipropetrovsk, Kharkiv, Mykolaiv, Kherson και Κιέβου», λέει ο ειδικός της ενεργειακής αγοράς και επικεφαλής της Ένωσης Καταναλωτών Κοινοτικών Υπηρεσιών, Oleg Popenko.
Στις προαναφερθείσες περιοχές και στο Κίεβο εφαρμόζονται προγράμματα διακοπών ρεύματος, τα οποία για πολλές ομάδες οικιακών καταναλωτών είναι αρκετά αυστηρά: οι άνθρωποι μένουν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και νερό για 6–8 ώρες ή και περισσότερο.
«Οι ενεργειακές εταιρείες προς το παρόν απλώς υπολογίζουν πώς να επαναφέρουν το σύστημα με νέους τρόπους, αλλάζοντας τα σχήματα σε λειτουργικό επίπεδο.
Γι’ αυτό τα προγράμματα δίνουν μόνο ημερήσια κάλυψη.
Εκτιμάται ότι από την επόμενη Τρίτη-Τετάρτη θα εμφανιστούν εβδομαδιαία προγράμματα», εξηγεί ο αναλυτής του Ινστιτούτου Στρατηγικών Ερευνών, Yuriy Korolchuk.
Χωρίς ρεύμα για 20 ώρες
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Popenko, δεν πρέπει να αναμένονται σημαντικές βελτιώσεις, ειδικά εάν οι Ρώσοι συνεχίσουν να επιτίθενται στο ουκρανικό ενεργειακό σύστημα.
«Δεν αποκλείεται ότι τον χειμώνα πολλές πόλεις θα μένουν χωρίς ρεύμα έως και 20 ώρες ημερησίως», προειδοποιεί ο Popenko.
Μαζικές διακοπές ηλεκτρικού εφαρμόζονται επίσης στη βιομηχανία.
Ουκρανικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι οι επιχειρήσεις έχουν ήδη ενημερωθεί για μεγάλες δυσκολίες όχι μόνο με το ρεύμα αλλά και με το φυσικό αέριο.
«Σε περιφερειακό επίπεδο οι επιχειρήσεις ενημερώθηκαν να προετοιμαστούν για ποσοστώσεις αερίου.
Η χημική παραγωγή, πιθανότατα, θα σταματήσει εντελώς, ενώ οι υπόλοιπες θα υποστούν δραστική μείωση όγκων», υποστηρίζουν ουκρανικά ΜΜΕ.
Γιατί χτυπούν την αριστερή όχθη του Δνείπερου
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με ειδικούς, οι Ρώσοι έχουν αλλάξει τη στρατηγική τους: πλέον πλήττουν συστηματικά την ενεργειακή υποδομή της αριστερής όχθης του Δνείπερου, η οποία παραδοσιακά ήταν ενεργειακά ελλειμματική, και προσπαθούν να διασπάσουν το ενεργειακό σύστημα της χώρας σε «νησίδες».
Από τον Οκτώβριο, η Ρωσία επανέλαβε μαζικές επιθέσεις στην ουκρανική ενέργεια.
Στις 10 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκε μεγάλο συνδυασμένο πλήγμα με drones και πυραύλους σε αρκετούς υδροηλεκτρικούς σταθμούς του Δνείπερου, στους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς Κιέβου TES-5 και TES-6, στους θερμικούς σταθμούς της DTEK στην περιοχή του Δνείπερου και άλλους.
Επίσης, οι Ρώσοι άρχισαν να πλήττουν τους υποσταθμούς του συστήματος μεταφοράς, κυρίως στις παραμεθόριες περιοχές του τριγώνου Chernihiv-Nizhin-Shostka.
Το σενάριο επαναλαμβάνεται…
Στις επόμενες ημέρες, οι επιθέσεις επαναλαμβάνονταν σύμφωνα με περίπου το ίδιο σενάριο.
Έτσι, οι Ρώσοι συνεχίζουν να καταστρέφουν ενεργειακές εγκαταστάσεις, λέει ο Popenko.
Ο βουλευτής της Ουκρανίας Mykhailo Volynets ανέφερε ότι στις 22 Οκτωβρίου, στο Κίεβο, ύστερα υπό επίθεση από drones και πυραύλους βρέθηκαν στο στόχαστρο οι TES στην περιοχή Poltava, ο υδροηλεκτρικός σταθμός Kremenchuk, καθώς και πετρελαϊκά και αεροπορικά αντικείμενα, στην περιοχή του Dnipropetrovsk τα υδροηλεκτρικά συστήματα στο Kamensk, στην περιοχή Cherkasy – το υδροηλεκτρικό κανάλι Kaniv, ενώ σε Sumy και Οδησσό στόχοι έγιναν κύριοι υποσταθμοί.
Ο στόχος των Ρώσων
Μετά την πρώτη μαζική επίθεση στις 10 Οκτωβρίου, οι ενεργειακοί φορείς ανακοίνωσαν αλλαγή στρατηγικής από τη μεριά των Ρώσων.
Σύμφωνα με τον ειδικό της ενεργειακής αγοράς Viktor Kurteev, αν το 2022 και το 2023, όταν επίσης πραγματοποιήθηκαν μαζικά πλήγματα σε κρίσιμες υποδομές, οι Ρώσοι χτυπούσαν πιο χαοτικά, τώρα η στρατηγική τους επικεντρώνεται στην καταστροφή της παραγωγής ενέργειας στην αριστερή όχθη της Ουκρανίας, η οποία παραδοσιακά αντιμετωπίζει μεγαλύτερη έλλειψη ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με τη δεξιά όχθη.
Για αυτή τη στρατηγική του εχθρού μιλάει και ο επικεφαλής των ειδικών έργων του Ερευνητικού Κέντρου «Psychea», Gennadiy Ryabtsev.
«Στόχος είναι να διασπαστεί το ενιαίο ενεργειακό σύστημα της Ουκρανίας στον Δνείπερο σε ξεχωριστές «νησίδες».
Γι’ αυτό ο εχθρός επικεντρώνει τα κύρια πλήγματα στον υδροηλεκτρικό σταθμό του Δνείπερου, όπου πέρα από τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς συγκεντρώνονται και οι βασικοί σύνδεσμοι για τη μεταφορά ενέργειας.
Επομένως, οι επιθέσεις γίνονται και σε κλειδιά αντικείμενα της «Ukrenergo».
Παράλληλα, οι Ρώσοι προσπαθούν να απομονώσουν πόλεις που τροφοδοτούνται με ενέργεια από μία ή περισσότερες τοπικές εγκαταστάσεις, προκειμένου να τις κόψουν από την ενεργειακή τους προμήθεια.
Αυτή η στρατηγική εφαρμόζεται, για παράδειγμα, στο Chernikiv, στο Kharkiv και στο Sumy», ανέφερε ο Ryabtsev.
Η στρατηγική με τα drones
Συνολικά, η στρατηγική των Ρώσων για τη διάσπαση του ενεργειακού συστήματος της Ουκρανίας σε «νησίδες» δεν είναι καινούργια.
Ωστόσο, πλέον η αντοχή του ουκρανικού ενεργειακού συστήματος δεν είναι ίδια όπως στο παρελθόν.
Επιπλέον, ο ρωσικός στρατός έχει αλλάξει τακτική επιθέσεων.
Σύμφωνα με τον Viktor Kurteev, τα drones τώρα πετούν σε σμήνη, με τις επιθέσεις να συνδυάζονται με την εκτόξευση drones αναγνώρισης.
Το σμήνος πλησιάζει το στόχο και αρχίζει να κυκλώνει.
Το drone αναγνώρισης υπολογίζει την θέση του συστήματος αεροπορικής άμυνας, το οποίο αποσπά κάποια από τα drones, ενώ τα υπόλοιπα κατευθύνονται στον στόχο.
Κίνδυνος μαζικού blackout
Όπως λένε ειδικοί, η εμφάνιση ενεργειακών «νησίδων» – του ελλειμματικού ανατολικού και του πλεονάζοντος δυτικού μέρους με αδύναμα εσωτερικά ρεύματα – αποτελεί άμεση απειλή για ένα μαζικό blackout.
Σπάζοντας το σύστημα σε «νησίδες», οι Ρώσοι θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να εξουδετερώσουν την φορητή παραγωγή ενέργειας στις δυτικές περιοχές της χώρας και να προκαλέσουν ζημιά στις διανομές ηλεκτρικής ενέργειας στους πυρηνικούς σταθμούς.
Αν συμβεί κάτι τέτοιο, οι πυρηνικοί σταθμοί δεν θα μπορέσουν να παρέχουν ηλεκτρική ενέργεια στους καταναλωτές, κάτι που θα προκαλέσει αύξηση της συχνότητας στο δίκτυο και μεγάλη βλάβη ή έκτακτη διακοπή των ενεργειακών μονάδων των πυρηνικών σταθμών.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η Ουκρανία ήταν ήδη στα όρια του blackout στις 23 Νοεμβρίου 2022, όταν πάνω από 10 εκατομμύρια καταναλωτές έμειναν χωρίς ρεύμα και νερό ταυτόχρονα.
Ωστόσο, τότε κατάφεραν να σταθεροποιήσουν το σύστημα μέσα σε 24 ώρες, αν και χρειάστηκαν περίπου 7 ημέρες για να αποκατασταθεί η παροχή ρεύματος σε ορισμένες περιοχές.
Καθησυχάζουν
Είναι ρεαλιστικό να επαναληφθεί μια τέτοια ή ακόμη χειρότερη κατάσταση μετά από τρία χρόνια;
Ο Ryabtsev πιστεύει ότι προς το παρόν η απειλή ενός μαζικού μπλακάουτ δεν είναι άμεση.
«Το blackout είναι μια κατάσταση του ενεργειακού συστήματος, στην οποία είναι πρακτικά αδύνατο να το αποκαταστήσουμε.
Όταν όλα καταρρέουν και ο διαχειριστής δεν ξέρει τι να κάνει.
Αν όμως η αποκατάσταση είναι εφικτή, τότε πρόκειται για μια βλάβη, έστω και σε μεγάλη κλίμακα.
Ακριβώς για αυτό πρόκειται τώρα», εξήγησε ο ειδικός.
Αποτυχία της ενεργειακής αποδιάρθρωσης
Αξιοσημείωτο είναι ότι, με φόντο τα νέα πλήγματα στο ενεργειακό σύστημα της Ουκρανίας, εντάθηκαν οι συζητήσεις σχετικά με την αποτυχία της προστασίας των ενεργειακών εγκαταστάσεων.
Στα μέσα ενημέρωσης, ήδη μετά την επίθεση της 10ης Οκτωβρίου, κυκλοφόρησε πληροφορία για μια συνάντηση με τον Volodymyr Zelensky για θέματα ενέργειας.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Zelensky «έχασε την ψυχραιμία του», προσπαθώντας να αναγκάσει τους αξιωματούχους να περάσουν από τις γενικές φράσεις στην ουσία.
Παράλληλα, όπως αναφέρει ο Τύπος, ο πρόεδρος προσπαθούσε να κατανοήσει «απλά πράγματα», όπως το πόσα ενεργειακά αντικείμενα είναι προστατευμένα και ποια συγκεκριμένα, ποια πρέπει ακόμα να κλείσουν, και γιατί απέτυχε η προσπάθεια ενίσχυσης του ενεργειακού συστήματος, στο οποίο ήδη είχαν διατεθεί δισεκατομμύρια hryvnias.
Εν τω μεταξύ, οι εκπρόσωποι του ενεργειακού τομέα έριχναν την ευθύνη στους προκατόχους τους.
Συγκεκριμένα, η συζήτηση αφορούσε την αποτυχία των λεγόμενων «χελωνών» - τσιμεντένιων καταφυγίων σε ενεργειακές υποδομές, τα οποία είχαν εισαχθεί επί υπουργίας του υπουργού υποδομών, Oleksandr Kubrakov.
Ωστόσο, ακόμα και εκεί όπου είχε εγκατασταθεί τέτοια προστασία, όπως δείχνει η πρακτική, αυτή καταρρέει μετά από πλήγματα από τους Ρώσους.
Καμία προστασία
Ο Popenko αναφέρει ότι στην πραγματικότητα, η εγκατάσταση αυτής της προστασίας ήταν ένα εκτεταμένο σχέδιο για την απορρόφηση κονδυλίων.
«Απορρόφησαν πάνω από 40 δισεκατομμύρια hryvnias, και το κόστος των εργασιών είχε υπερχρεωθεί πολλές φορές.
Παράλληλα, δεν πραγματοποιήθηκαν προκαταρκτικοί υπολογισμοί για το αν τα τσιμεντένια καταφύγια θα άντεχαν τα πλήγματα, και αν θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν μεταλλικά δίχτυα», σημειώνει ο εμπειρογνώμονας.
Την ίδια στιγμή, ο Ryabtsev επισημαίνει ότι το σχέδιο προστασίας των ενεργειακών εγκαταστάσεων προκαλούσε εξ αρχής πολλά ερωτηματικά.
«Δεν υπάρχει τύπος τσιμέντου που να εγγυάται ότι μπορεί να αντέξει άμεσο πλήγμα.
Μέρος αυτών των καταφυγίων μπορεί να προστατεύσει από πλευρικές εκρήξεις ή θραύσματα, αλλά όχι από άμεσες προσβολές από drones, και φυσικά ούτε από πυραύλους», ανέφερε ο εμπειρογνώμονας.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον Popenko, «αποτύχαμε και στην εφαρμογή του προγράμματος αποκέντρωσης της ενέργειας», στο οποίο είχαν κατατεθεί μεγάλες ελπίδες.
«Οι δυτικοί εταίροι μας έδωσαν ακόμα και μονάδες συνδυασμένης παραγωγής.
Αλλά σε πολλές πόλεις, απλά δεν τις συνδέσαμε, διότι για να γίνει αυτό απαιτούνται δεκάδες εκατομμύρια hryvnias, τα οποία οι τοπικές αρχές δεν διαθέτουν.
Για παράδειγμα, στην πόλη Sumy και στη Zaporizhia μόλις πρόσφατα ελήφθη απόφαση για την εγκατάσταση μικρών λέβητων, ενώ στο Mykolaev η διαδικασία προχωράει πολύ αργά», ανέφερε ο Oleksandr Popenko.
«Πολλά είχαν ειπωθεί και για τις μικρές θερμοηλεκτρικές μονάδες και υποσταθμούς 50-100 μεγαβάτ, αλλά στην πράξη ακόμα και εκείνες που δημιουργήθηκαν δεν συνδέθηκαν στο ενιαίο ενεργειακό σύστημα, οπότε δεν μπορούν να ισχυροποιήσουν τα φορτία.
Οι μονάδες κάτω των 20 μεγαβάτ, μάλιστα, κανείς δεν τις συμπεριλαμβάνει στον ισολογισμό», πρόσθεσε ο Korolchuk.
20 ώρες την ημέρα χωρίς φως και ηλεκτρισμό για τους πολίτες;
Σύμφωνα με τον Korolchuk, η πλήρης καταστροφή μεγάλων ενεργειακών εγκαταστάσεων δεν είναι τόσο εύκολη, γι’ αυτό ακόμη και μετά από καταστροφικά πλήγματα, αυτές σταδιακά αποκαθίστανται και επανεκκινούνται.
Ωστόσο, η ταχύτητα των εργασιών αποκατάστασης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διαθεσιμότητα εξοπλισμού και χρημάτων, και σε αυτό υπάρχει πρόβλημα.
«Δίνει την εντύπωση ότι ο εχθρός προσπαθεί να μας αναγκάσει να καταστρέψουμε μόνοι μας το ενεργειακό μας σύστημα, φορτώνοντας στο έπακρο τα μπλοκ των ΑΗΣ και προκαλώντας αλυσιδωτές εκκενώσεις τους», πρόσθεσε ο εμπειρογνώμονας.
Στην θεωρία, η κατάσταση με τον ηλεκτρισμό θα μπορούσε να βελτιωθεί με την αύξηση των εισαγωγών από την ΕΕ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του προέδρου της διοίκησης της «Ukrenergo», Vitaliy Zaychenko, οι συμφωνημένοι όγκοι εισαγωγών ανέρχονται σε 2100 μεγαβάτ ανά ώρα, αλλά η Ουκρανία δεν αξιοποιεί πλήρως αυτές τις ποσοστώσεις μέχρι στιγμής.
«Αυτή τη στιγμή βλέπουμε όγκους που δεν χρησιμοποιούνται ούτε κατά το ένα τέταρτο αυτών που υπάρχουν», δήλωσε ο Zaychenko σε τηλεμαραθώνιο.
Αύξηση στις εισαγωγές ρεύματος
Την ίδια στιγμή, από τις 11 έως τις 20 Οκτωβρίου, οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία αυξήθηκαν κατά σχεδόν 70% σε σύγκριση με το πρώτο δεκαήμερο του μήνα (από 76,5 χιλιάδες σε 129,1 χιλιάδες μεγαβάτ-ώρες).
Μερικώς το πρόβλημα είναι η τιμή: τα «price caps» (δηλαδή οι τιμολογιακοί περιορισμοί) στην Ουκρανία, αν και αυξήθηκαν τον Ιούλιο φέτος, εξακολουθούν να μην επιτρέπουν την πλήρη αξιοποίηση των εισαγωγών.
Όμως, σύμφωνα με τον Korolchuk, υπάρχουν και τεχνικές δυσκολίες: η μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων είναι δύσκολη λόγω των ζημιών στις γραμμές.
«Δεδομένου ότι οι Ρώσοι χτυπούν συστηματικά τη μεταφορά, είναι δύσκολο να φτάσει η ηλεκτρική ενέργεια σε ελλειμματικές περιοχές, ενώ στη δυτική Ουκρανία δεν χρειάζονται επιπλέον ρεύμα. Γι’ αυτό οι εισαγωγές στο άμεσο μέλλον δύσκολα θα καλύψουν πάνω από το 10% της ημερήσιας κατανάλωσης», εξήγησε ο εμπειρογνώμονας.
Με φόντο αυτό, αυξήθηκαν οι αποκαλυπτικές προβλέψεις για την ενεργειακή τροφοδοσία τον χειμώνα.
«Αν συνεχιστούν τα πλήγματα στο ενεργειακό μας σύστημα, δεν αποκλείεται οι άνθρωποι να μείνουν χωρίς φως για 15-20 ώρες την ημέρα», λέει ο Popenko.
Κρίσιμη παράμετρος ο καιρός
Την ίδια στιγμή, ο Korolchuk πρόσθεσε ότι αυτή η πρόβλεψη μπορεί να γίνει πραγματικότητα κυρίως για τις περιοχές της αριστερής όχθης, ενώ στις υπόλοιπες περιοχές, στην χειρότερη περίπτωση, οι διακοπές θα είναι μέχρι 10 ώρες την ημέρα.
«Όμως πολλά εξαρτώνται και από τον καιρό.
Αν ο χειμώνας είναι κρύος, οι διακοπές, αν και σε πολύ μικρότερη κλίμακα, θα μας περιμένουν ακόμα και χωρίς μαζικά πλήγματα», λέει ο εμπειρογνώμονας.
Ο επικεφαλής της εταιρείας «Yaroslav», Alexander Barsuk, τόνισε ότι τα προβλήματα με τον ηλεκτρισμό θα επηρεάσουν τις τιμές όλων των προϊόντων.
«Οι τιμές θα αυξηθούν ακόμα περισσότερο, καθώς τα έξοδα των επιχειρήσεων θα αυξηθούν και αυτά πρέπει κάπως να καλυφθούν.
Πρέπει να αυξηθεί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος για τον πληθυσμό στα 20 hryvnias ανά κιλοβατώρα, αλλά φαίνεται ότι κανείς δεν σκοπεύει να το κάνει», λέει.
Οι αρχές έχουν ήδη ανακοινώσει ότι μέχρι το τέλος Απριλίου 2026 τα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας για τον πληθυσμό δεν θα αναθεωρηθούν.
Τι θα γίνει με το φυσικό αέριο
Ξεχωριστό θέμα είναι το φυσικό αέριο.
Φέτος, σε αντίθεση με τις προηγούμενες χρονιές, οι Ρώσοι επιτίθενται ενεργά στην υποδομή φυσικού αερίου της Ουκρανίας.
Ως αποτέλεσμα, οι όγκοι εσωτερικής παραγωγής φυσικού αερίου έχουν ήδη μειωθεί σχεδόν κατά 60%, ενώ για την αγορά εισαγόμενου αερίου απαιτούνται περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον Korolchuk, εκτός από τα χρήματα υπάρχουν προβλήματα και με τους όγκους.
Η Ουκρανία διαπραγματεύεται για επιπλέον προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ, καθώς και από τη Σλοβακία και την Ελλάδα.
Στις 20 Οκτωβρίου, ο αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας Nikolay Kolesnik ανακοίνωσε ότι η Ουκρανία έχει εκπληρώσει κατά 99,5% το σχέδιο πλήρωσης φυσικού αερίου στις υπόγειες αποθήκες (13,2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα), αλλά θα συνεχίσει τις εισαγωγές λόγω πτώσης της εσωτερικής παραγωγής.
Την τρέχουσα εβδομάδα, λόγω επιθέσεων στον ενεργειακό τομέα, η Ουκρανία διέκοψε την έγχυση φυσικού αερίου στις υπόγειες αποθήκες, και στις 22 Οκτωβρίου τα αποθέματα μειώθηκαν ακόμη και κατά 0,01%.
Δεν είναι σαφές αν στο τέλος θα φτάσει το φυσικό αέριο για τον χειμώνα.
«Πιθανότατα οι όγκοι θα είναι χαμηλότεροι από το απαιτούμενο κατά 10-15%.
Είναι δυνατό να περάσει η θέρμανση της σεζόν με τέτοιους όγκους, αλλά σε εξαιρετικά οικονομικό καθεστώς», λέει ο Korolchuk.
Ανάγκη για 4,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα
Σε πολλές πόλεις η έναρξη της περιόδου θέρμανσης ήδη μετατίθεται για τον Νοέμβριο. Και σε κάποιες, όπως προβλέπεται, μπορεί να ξεκινήσει ακόμη και τον Δεκέμβριο.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Bloomberg, μέχρι τον Μάρτιο του 2026, η Ουκρανία θα χρειαστεί να εισαγάγει επιπλέον περίπου 4,4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Μια πηγή από την ενεργειακή αγορά είπε σότι οι επιχειρήσεις έχουν ήδη ενημερωθεί για ποσοστώσεις στο φυσικό αέριο.
«Η χημική βιομηχανία πιθανότατα θα σταματήσει πλήρως.
Άλλοι θα δουν μείωση των όγκων, ενώ σε ορισμένες περιόδους μπορεί να διακοπούν εντελώς οι προμήθειες.
Τον Δεκέμβριο πολλές επιχειρήσεις μπορεί να μπουν σε μακροχρόνιες διακοπές», λέει η πηγή.
«Οι διακοπές στο φυσικό αέριο μπορεί να γίνουν πραγματική καταστροφή, ειδικά στον ιδιωτικό τομέα, που κινδυνεύει να μείνει χωρίς θέρμανση τον χειμώνα.
Επιπλέον, η παροχή αερίου με προγράμματα θα αυξήσει την κατανάλωση, καθώς για τη θέρμανση ήδη κρύων σπιτιών θα χρειαστούν σημαντικοί όγκοι.
Επιπλέον, υπάρχει ο κίνδυνος ατυχημάτων με παλιές σόμπες, που δεν κλείνουν τις βαλβίδες σε περίπτωση ξαφνικής διακοπής και επαναφοράς του αερίου, και οι οποίες υπάρχουν στις περισσότερες ουκρανικές κατοικίες», πρόσθεσε ο Korolchuk.
Ο Ryabtsev προειδοποιεί επίσης για τον κίνδυνο πτώσης της πίεσης στους σωλήνες, που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα θέρμανσης και διακοπές στην παροχή φυσικού αερίου για τη βιομηχανία.
Μάλιστα, αν τα προβλήματα με το ηλεκτρικό ρεύμα μπορούν με κάποιο τρόπο να λυθούν σε οικιακό επίπεδο, π.χ. με την εγκατάσταση γεννήτριας ή UPS, με το φυσικό αέριο αυτό είναι σχεδόν αδύνατο.
www.bankingnews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια