«Μουµπάρακ, το αεροπλάνο σε περιµένει»

«Μουµπάρακ, το αεροπλάνο σε περιµένει»

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Σάββατο 29 Ιανουαρίου 2011

Ενα εκατομμύριο Αιγύπτιοι συµµετείχαν στις χθεσινές διαδηλώσεις. Βία και κινήσεις πανικού από το καθεστώς του Καΐρου
«Υστερα από αυτήν τη µέρα, η Αίγυπτος δεν θαείναι ποτέ ξανά ηίδια», σχολίαζαν οι παρουσιαστές του αραβικού τηλεοπτικού δικτύου Αλ Τζαζίρα παρακολουθώντας χθες ζωντανά τις σκηνές του χάους από το Κάιρο και άλλες πόλεις της χώρας. Το καθεστώς είχε διακόψει τη σύνδεση στο Ιντερνετ, είχε σβήσει τη χώρα από τον παγκόσµιο διαδικτυακό χάρτη. Είχε διατάξει τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας να αναστείλουν τις υπηρεσίες τους σε «επιλεγµένες περιοχές» της χώρας. Είχε βγάλει στους δρόµους, πέραν των χιλιάδων αστυνοµικών, καιτους κοµάντος της Αντιτροµοκρατικής. Αµέσως µετά τις προσευχές της Παρασκευής, εντούτοις, ένα εκατοµµύριο Αιγύπτιοι, ανάµεσά τους και ο βραβευµένος µε Νοµπέλ Ειρήνης Μοχάµεντ Ελ Μπαραντέι, ο πρώην διευθυντής της ∆ιεθνούς Υπηρεσίας Ατοµικής Ενέργειας, ξεχύθηκαν στους δρόµους φωνάζοντας«Κάτω, κάτω ο Χόσνι Μουµπάρακ»,«Φύγε, φύγε Μουµπάρακ, το αεροπλάνο σεπεριµένει», «Ο λαός θέλει το τέλος του καθεστώτος». Οι µεγαλύτερες διαδηλώσεις στην ιστορία της Αιγύπτου, µια άνευ προηγουµένου ιστορική «Παρασκευή της Οργής», ξεπέρασε και τις προσδοκίες των ακτιβιστών. Μαζί Με τα ΣΥΝΘΉΜΑΤΑ όµως άρχισαν και οι οδοµαχίες. Οι αστυνοµικοί µε δακρυγόνα, αντλίες νερού, σφαίρες από καουτσούκ, κλοµπ, οι διαδηλωτές µε πέτρες και βόµβες µολότοφ. ∆εν ξέφυγε ούτε ο Μπαραντέι, ο οποίος είχε συµµετάσχει νωρίτερα, µαζί µε ακόµα 2.000 ανθρώπους, στην εβδοµαδιαία προσευχή σε κεντρική πλατεία του Καΐρου. Η Αστυνοµία χρησιµοποίησε υδραντλίες εναντίον τουίδιου και των υποστηρικτών του, ξυλοκόπησε µε τα κλοµπ κάποιους από αυτούς που τον περικύκλωσαν προκειµένου να τον προστατεύσουν. Ωρες παρέµεινε ο µουσκεµένος Μπαραντέι παγιδευµένος µέσα σε ένα τέµενος, πολιορκηµένο από εκατοντάδες αστυνοµικούς. Από τα δοχεία µετα δακρυγόνα που έριχναν, είχαν πάρει φωτιά αυτοκίνητα, άνθρωποι υπέστησαν εγκαύµατα, άλλοι λιποθύµησαν. Οταν ο Μπαραντέι επέστρεψε στο σπίτι του, οιαστυνοµικοί που είχαν λάβει θέσεις απέξω τον ενηµέρωσαν ότι δεν θα τουεπιτρεπόταν να ξαναβγεί από αυτό.
Οί δίαδήλωτεσ µετακινούνταν διαρκώς, οι δρόµοι είχαν γεµίσει κόσµο, το ίδιο και τα µπαλκόνια των κτιρίων: πολίτες χαιρετούσαν και επευφηµούσαν από εκεί τους διαδηλωτές. Κάποια στιγµή, µε φόντο µια γέφυρα του Νείλου, εκατοντάδες διαδηλωτές διέκοψαν την πορεία τους για µια αυτοσχέδια, συµβολική προσευχή. Στην ίδια εκείνη γέφυρα, λίγο αργότερα, τεθωρακισµένο της Αστυνοµίας υποχρεώθηκε να βάλει όπισθεν, καθώς ήταν αντιµέτωπο µε ένα τείχος διαδηλωτών. Η Πλατεία Ταχρίρ, στο κέντρο της πόλης, είχε ουσιαστικά παραδοθεί σε χιλιάδες άλλους συµπολίτες τους. Ανάλογες ήταν οι σκηνές στο Σουέζ, όπου πυρπολήθηκαν τρία θωρακισµένα οχήµατα, στην Αλεξάνδρεια, όπου χιλιάδες διαδηλωτές φώναζαν «Εξω, έξω», στη Μονσούρα, στη Σαρκίγια, στο Ασουάν, στο Ασιούτ, στο Αλ Αρις, στη Μίνια... Οι διαδηλωτές δήλωναν ενωµένοι, ανεξαρτήτως θρησκεύµατος, κατά του καθεστώτος. Τη στήριξή τους είχαν εκφράσει από την προηγουµένη και οι Αδελφοί Μουσουλµάνοι, το εκτός νόµου φονταµενταλιστικό κίνηµα µε το µεγάλο, όµως, λαϊκό έρεισµα – τουλάχιστον οκτώ ηγετικά στελέχη τους και ακόµα περισσότερα µέλη τους είχαν συλληφθεί προληπτικά προτού καν ξηµερώσει Παρασκευή. Περισσότερους από 1.200 διαδηλωτές είχαν ήδη συλλάβει οι δυνάµεις ασφαλείας από την Τρίτη, όταν µεταλαµπαδεύτηκε στην Αίγυπτο η «φωτιά» από την Τυνησία.
Καί τωρα; Ο Χόσνι Μουµπάρακ προγραµµάτιζε για τον Σεπτέµβριο εκλογές και όλοι θεωρούσαν σίγουρο ότι θα µεταβίβαζε την εξουσία στον γιο του, τον 47χρονο Γκαµάλ. Μετά τις τελευταίες εξελίξεις, αυτά τα σχέδια δύσκολα θα πραγµατοποιηθούν. Οπως επισηµαίνει πάντως ο Εϊµον Εϊραν, ειδικός για τη Μέση Ανατολή στο CityUniversity του Λονδίνου, το αντικυβερνητικό κίνηµα έχει δύο σοβαρά προβλήµατα. Το ένα είναι ο µηχανισµός ασφαλείας της Αιγύπτου, ο οποίος είναι ισχυρός και τα συµφέροντά του συνδέονται µε την επιβίωση του καθεστώτος του Μουµπάρακ. Το άλλο είναι η έλλειψη οργάνωσης. Μπορεί οι κραυγές να είναι δυνατές και καθαρές, µένει όµως να φανεί αν θα µεταφραστούν σε µια πολιτική δύναµη.

Ο δυναµισµός του κινήµατος, πάντως, είναι αναµφισβήτητος. Και αυτό οφείλεται στο ότι τα δύο τρία των 80 εκατοµµυρίων Αιγυπτίων είναι κάτω των 30 ετών και το 40% ζει µε κάτω από δύο δολάρια την ηµέρα.

«Το καθεστώς βρίσκεται στα τελευταία του», δήλωσε χθες ο Ελ Μπαραντέι

Ο ΜΠΟΥΑΖΙΖΙ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ

θα έκλεινε τα 29 την Πέµπτη, ξυλοκοπήθηκε όµως µέχρι θανάτου στην αλεξάνδρεια το περασµένο καλοκαίρι από αστυνοµικούς µε πολιτικά. ο λόγος; Λέγεται πως ο νεαρός µπλόγκερ είχε στα χέρια του ένα βίντεο που έδειχνε αστυνοµικούς να µοιράζονται µεταξύ τους ναρκωτικά που µόλις είχαν κατασχέσει. Η φωτογραφία τού άγρια χτυπηµένου προσώπου του, από το νεκροτοµείο, εξαπλώθηκε σαν τη φωτιά στην αιγυπτιακή µπλογκόσφαιρα και τους δρόµους. Σύντοµα δηµιουργήθηκε στο facebook µια οµάδα µε τίτλο «Είµαστε όλοι Χάλεντ Σαΐντ» – χθες αριθµούσε 426.499 φίλους. Επειτα από την «επανάσταση των γιασεµιών» στην Τυνησία, η ίδια οµάδα δηµιούργησε στο facebook µια σελίδα µέσω της οποίας καλούσε τον κόσµο να κατεβεί στους δρόµους στις 25 Ιανουαρίου, την Ηµέρα της αστυνοµίας, εθνική γιορτή στην αίγυπτο. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία.


Ολα ξεκίνησαν από λίγα φρούτα...
ΤΟΥ ROGER COHEN , ΤΗΕ NEW YORK TIMES

Σίντι Μπουζίντ, Τυνησία. Εδώ ξεκίνησε µια αραβική επανάσταση, σε ένα κακοτράχαλο µέρος στη µέση του πουθενά. Η πόλη δεν εµφανιζόταν κάν στον χάρτη για τις προβλέψειςτης µετεωρολογικής υπηρεσίας τηςχώρας. Τη σπίθα αποτέλεσε µια φιλονικία στις 17 ∆εκεµβρίου του 2010 ανάµεσα σε έναν νεαρό πωλητή φρούτων και λαχανικών, ονόµατι Μοχάµεντ Μπουαζίζι, και µια αστυνοµικό. Λίγο αργότερα ο Μπουαζίζι αυτοπυρπολήθηκε µπροστά από το κυβερνητικόκτίριο, όπου οι διαδηλωτές πλέον συγκεντρώνονται κρατώντας τοπορτρέτο του. Μια αραβική δικτατορία που είχε επιβιώσει 53 χρόνια κατέρρευσε έπειτα από 28 ηµέρες, ίσωςστην πρώτη επανάστασηχωρίς ηγέτη στον κόσµο. Ή, µάλλον,ο ηγέτηςτης ήταν πολύ µακριά:ο Μαρκ Ζάκερµπεργκ, ιδρυτής του facebook. Οχηµα της επανάστασης ήτανοι νέοι της Τυνησίας, που χρησιµοποιούν το facebook για άµεση επικοινωνία και έτσι εµπνέουνκαι τους γονείς τους. Ο Κάστρο πέρασε χρόνια προετοιµάζοντας την επανάσταση στην Κούβα, στην οροσειρά Σιέρα Μαέστρα. Το facebook προκάλεσε εξέγερση µέσα από την πρωτεύουσα της Τυνησίας σε 28 ηµέρες.

Πώς γίνεται ένας καβγάς για αχλάδια στη µέση του πουθενά να µετατραπεί σε εθνική εξέγερση; Καµία εφηµερίδα ή τηλεοπτικό κανάλι της χώρας δεν το κάλυψε. Η Τυνησία ήταν το Λουξεµβούργοτου αραβικού κόσµου: τίποτα δεν συνέβαινε ποτέ εκεί. Η αυτοπυρπόληση ενός φτωχού νέου δεν θα τάραζε τη σιωπή. Ή, τουλάχιστον, έτσι νοµίζαµε. Εκείνη την ηµέρα, στις 17 ∆εκεµβρίου, καµιά δεκαριά εξαγριωµένοι συγγενείς του Μπουαζίζι συγκεντρώθηκαν έξω από το σπίτι του κυβερνήτη και απαίτησαν να τον δουν για να ξεπλύνουν την «ταπείνωση». Αυτή είναι µια σηµαντική λέξη στην ιστορία – ήταν η «χόγκρα», η ντροπή από τηνκλεπτοκρατία του δικτάτορα που θα σφυρηλατούσε διαδικτυακά έναναραβικό λαό.
ΟΙ ∆ΙΑΜΑΡΤΥΡΙΕΣ σύντοµα έλαβαν διαστάσεις. Το facebook πήρε φωτιά και από εκεί το πήρε χαµπάρι και το δίκτυο Αλ Τζαζίρα διαδίδοντάς το σε όλον τον κόσµο. Οταν ο δικτάτορας Μπεν Αλι µίλησε στο έθνος τρεις φορές, το facebook γέµισε από οργισµένα µηνύµατα. Ο Χισάµ Μπεν Χάµσα παρακολούθησε την τελευταία οµιλία του Μπεν Αλι στις 13 Ιανουαρίου. «∆ενκατάλαβε τίποτα», λέει ο Χάµσα. «Ολα αυτά έγιναν για τηναξιοπρέπεια και όχι για την τιµή του ψωµιού».Την επόµενη νύχτα ο Μπεν Αλι έφευγε κρυφά από τη χώρα έπειτα από 23 χρόνια στην εξουσία. Τώρα όλοι µιλούν εκεί που πριν στέκονταν σιωπηλοί. Κάθε αραβικόκράτος περιµένει τον δικό του Μπουαζίζι. Κάποιες παρατηρήσεις: Πρώτον, µέ χρι τώραθεωρούσαµεότι στον αραβικό κόσµο υπάρχουν είτε δικτάτορες είτε ακραίοι ισλαµιστές επειδή είναι οι µόνες οργανωµένες δυνάµεις.Οχι, οι διαδικτυακές κοινότητες µπορούν να οργανωθούν και να έχουν αποτελέσµατα. ∆εύτερον, αυτές οι κοινότητες δεν έχουν επίσηµη ιδεολογία, αλλά ο αγώνας τους είναι να µεταµορφώσουν την ταπείνωση σε αυτοσεβασµό. Τρίτον,οι κυβερνοεξεγέρσεις µπορούν να εξελιχθούν µεδιάφορους τρόπους: στο Ιράν τοκαθεστώς έζησε πάνω στηνκόψη τουξυραφιού το 2009, το καθεστώςτης Τυνησίας έπεσε το 2011.Και στις δύοκοινωνίες το χάσµαµεταξύ των Αρχών και της διαδικτυωµένης νεολαίας ήταν τεράστιο. Η διαφορά βρίσκεται πιθανώς στον βαθµό της βίας που µπορεί να εξασκήσει µια δικτατορία. Τέταρτον, η ελευθερία του Ιντερνετ δεν αποτελεί πανάκεια. Τα αυταρχικά καθεστώτα µπορούν να τη χρησιµοποιήσουν για να εντοπίσουν διαφωνούντες και διαδηλωτές. Μπορούν επίσης να προσπαθήσουν να περιορίσουν το facebook. Οµως κάποιες φορές η ταπείνωση και ηκαταπίεση σε δυναµώνουν –και µαζί δυναµώνουν την απειλή για το παρηκµασµένο αραβικό στάτους κβο.

Η Τυνησίαήταν µιαεπανάσταση του facebook. Οµως προτιµώ τη φράση που άκουσαστην Τύνιδα: «Ηεπανάστασητης αξιοπρέπειας».

ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ ∆ΙΑ∆ΙΚΤΥΟΥ

Ο Κάστρο πέρασε χρόνια προετοιµάζοντας την επανάσταση στην Κούβα, στην οροσειρά Σιέρα Μαέστρα.
Το facebook προκάλεσε εξέγερση µέσα από την πρωτεύουσα της Τυνησίας σε 28 ηµέρες.

Η µέρα που πέθανε το Ιντερνετ

ΠΕΡΙΠΟΥ ΜΙΣΗ ώρα µετά τα µεσάνυχτα της Πέµπτης, το Ιντερνετ στην Αίγυπτο νέκρωσε. Και οι τέσσερις βασικοί πάροχοι της χώρας, η Link Egypt, η Vodafone/Raya, η Telecom Egypt και η Etisalat Misr, σταµάτησαν να µεταφέρουν δεδοµένα από και προς την Αίγυπτο. «Είναι σαν να εξαφανίστηκε µια ολόκληρη χώρα!», δήλωνε χωρίς να µπορεί νακρύψει τηνκατάπληξή του ο ΤζιµΚόουι, συνιδρυτής της Renesys, µιας εταιρείας ασφάλειας δικτύων µε έδρα το Μάντσεστερ που µελετάει χρόνια τώρα «παρεµβολές» αυταρχικών κυβερνήσεων ανά τον κόσµο στο Ιντερνετ. «Στην ιστορία του Ιντερνετ», προσέθετε, «το φαινόµενο αυτό είναι σχεδόν καινοφανές».

Χώρες όπως το Ιράν, η Κίνα, η Μιανµάρ, παρεµβαίνουν συνεχώς στη λειτουργία του Ιντερνετ, αποκλείοντας τοντάδε ή τον δείναιστότοπο, ενώ υπήρξανπεριπτώσεις στο παρελθόν που κατάφεραν να κάνουν όλο το Ιντερνετ να«σέρνεται», καθιστώντας τηνπρόσβαση σχεδόν αδύνατη.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ των διαδηλώσεων, το αιγυπτιακό καθεστώς µπλόκαρε πότε το facebook, πότε το twitter, πότε και τα δύο. Τον αριθµό που έβλεπε όµως χθες στο «κοντέρ» των συνδεδεµένων απότην Αίγυπτο – µηδέν – ο Κόουι δεν µπορούσε να τον πιστέψει. Κάτι τέτοιο, λένε οι ειδικοί, δεν θα µπορούσε να συµβεί ποτέσε µια χώρα όπως οι ΗΠΑ, που διαθέτει πολυάριθµους παρόχους και τρόπουςσύνδεσης στο Ιντερνετ – κιας έχειγοητεύσει κάποιους αµερικανούς βουλευτές η ιδέα ενός «διακόπτη - φονιά» που θα µπορούσε ναθέσει εκτός λειτουργίαςτο Ιντερνετ σε περίπτωση εθνικής έκτακτης ανάγκης. Για την Αίγυπτο όµως ήτανσχετικά απλό: ήταν αρκετή µια αλλαγή στις εντολές για τον δικτυακό εξοπλισµό των παρόχων.